Zakończyły się prace nad ewaluacją programów dotyczących obszaru zdrowia realizowanych w województwie kujawsko-pomorskim

Jaki był cel badania?

Zadaniem ewaluatorów była ocena realizacji programów dotyczących obszaru zdrowia realizowanych w województwie kujawsko-pomorskim wraz z oceną zgłaszalności do programów, jakości świadczeń oraz ich efektywności.

Jakie programy analizowano?

• Program profilaktyczny dla osób zagrożonych przerwaniem aktywności zawodowej w kierunku wczesnego wykrywania nowotworu jelita grubego – łącznie 16 848 uczestników. Celami programu było zwiększenie odsetka wykrywania raka jelita grubego we wczesnych stadiach zaawansowania, zwiększenie odsetka wyleczenia, obniżenie zachorowalności, umieralności oraz kosztów leczenia w skali kraju dzięki leczeniu nowotworów we wczesnych stadiach zaawansowania i dzięki usuwaniu stanów przedrakowych – polipów.
• Ogólnopolski Program Wczesnego Wykrywania Raka Płuca za pomocą Niskodawkowej Tomografii Komputerowej – łącznie 4 119 uczestników. Celem programu była poprawa wykrywalności raka płuca na wczesnym etapie jego rozwoju poprzez prowadzenie odpowiednich działań profilaktycznych wśród mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego. To połączenie prewencji wtórnej z pierwotną w celu poprawy świadomości dotyczącej raka płuca wśród społeczeństwa i personelu ochrony zdrowia.
• Program profilaktyki WZW B i C w województwie kujawsko-pomorskim – łącznie 8 380 uczestników. Program został opracowany w odpowiedzi na wysoką zapadalność na choroby wywołane przez te wirusy w regionie. Program realizowany jest w formule Regionalnego Programu Zdrowotnego (RPZ) i ma na celu zwiększenie liczby osób z WZW B i C kierowanych do leczenia.

Jakich metod użyto?

W ramach badania Ewaluator:

• dokonał analizy dokumentów programowych i strategicznych oraz zapisów wytycznych i treści przedmiotowych programów polityki zdrowotnej;
• przeprowadził wywiady pogłębione z przedstawicielami Departamentów Wdrażania i Zarządzania Funduszami Europejskimi dla Kujaw i Pomorza oraz beneficjentami/koordynatorami realizowanych projektów;
• przeanalizował 3 studia przypadków.

Jakie wnioski otrzymano?

Łącznie w ramach 3 programów realizowanych w województwie kujawsko-pomorskim w ramach Osi priorytetowej (OP) 8 Aktywni na rynku pracy, Działania 8.6 Zdrowy i aktywny region, w Poddziałaniu 8.6.2 Regionalne programy polityki zdrowotnej i profilaktyczne, zrealizowano 15 projektów, których celem było zwiększenie udziału osób w wieku aktywności zawodowej w programach profilaktycznych, rehabilitacji i ochrony zdrowia.

Program dotyczący jelita grubego objął w sumie 16 848 osób z terenu województwa, spośród których

17 113 uczestników zostało skierowanych do końca 2022 r. na badania kolonoskopowe (również w znieczuleniu).

W ramach programu wykrywania raka płuca łącznie na badania profilaktyczne zgłosiło się 4 000 osób. Tyle samo zostało objętych badaniami niskodawkowej tomografii komputerowej. Ponadto 4 119 osób otrzymało również wykaz placówek zajmujących się leczeniem zespołu uzależnienia od tytoniu, w tym Poradni Pomocy Palącym.

W programie profilaktyki WZW B i C wsparciem objęto 19 000 osób, spośród których  8 383 zgłosiło się na badanie profilaktyczne. Tyle samo uczestników skierowano na badania obecności przeciwciał anty-HCV oraz testem HBsAg . 767 osób objęto szczepieniami przeciwko WZW typu B i C.

W sumie w projektach wzięło udział 29 347 uczestników (59% kobiet oraz 41% mężczyzn).

Jakie wnioski i rekomendacje sformułowano?

Ewaluatorzy zaproponowali:

• Kontynuację działań edukacyjnych i informacyjnych na temat korzyści zdrowotnych, społecznych i finansowych płynących z udziału w programach profilaktycznych.
• Dostosowanie działań mających na celu zwiększenie dostępności programów profilaktycznych do potrzeb poszczególnych grup, uwzględniając różnice wewnątrzregionalne oraz kulturowe.
• Zapewnienie wsparcia jednostkom ochrony zdrowia w zakresie promowania współpracy między różnymi jednostkami w celu efektywnego realizowania programów profilaktycznych oraz wykorzystania posiadanej wiedzy i doświadczeń.

Prace nad raportem trwały od 3 lipca 2023 r i zakończyły się 20 listopada 2023 r.

Realizatorem badania była firma Openfield Sp. z o.o. z Opola.

Szczegółowe wyniki badania znajdują się w raporcie ewaluacyjnym, który prezentujemy tutaj.

Wszystkim zaangażowanym w realizację ewaluacji serdecznie dziękujemy.

Infografika (tekst alternatywny)